Інсцэніраванае прадстаўленне па творах I. А. Муравейкі
Вядучы.
Жыла-была Смяшынка —
Вясёлая дзяўчынка.
(Выбягае, весела падскокваючы,Смяшынка, усміхаецца і кланяецца прысутным.)
ВЯДУЧЫ.
Жыла-была Смуцінка —
Плаксівая дзяўчынка.
(Нетаропка выходзіць насупленая Смуцінка. Урукахяна трымае вялікую хусцінку, якой час ад часу, усхліпваючы, выцірае вочы.)
Вядучы.
Ні сонца,
Ні птушак
Ні ў кветках сцяжынкі
Не ўзрадавалі а ніразу Смуцінкі.
Смяшынка (да Смуцінкі).
Хадзі, глянь на казку,
Быццам жывыя, ўсміхаюцца краскі.
Хочуць, каб мы іх з сабою ўзялі,
Хочуць, каб мы з іх вянкоў наплялі.
Смуцінка (хныча).
Ты не мані...
Хіба ж так смяюцца? То ж плачуць яны.
На кветках — слязінкі. Хіба ты не бачыш?
I я разам з імі заплачу, заплачу...
Смяшынка.
Дзе ж тыя слёзы?!
Гэтаж расінкі!
Гэта — расінкі,
Жывыя срабрынкі.
Вядучы.
Смяшынка Смуцінку бярэ за руку.
Смяшынка Смуцінку вядзе за раку.
У бор, дзе чародамі песні лятаюць...
Смяшынка (захоплена).
Ты чуёш, як радасна птушкі спяваюць?
Смуцінка.
Ты не мані...
Хіба ж так спяваюць? То ж плачуць яны.
Каб ведала я, дык сюды б не пайшла.
I я разам з імі заплачу, запла... (Хныча.)
Смяшынка.
На вуліцы — дожджык,
Бяжыць ручаінка.
Пабеглі і мы з табою,
Смуцінка.
I з дожджыкам цёпленькім
Разам паскачам!
Смуцінка.
Не скача ж ён — плача.
Сказала ж такое: паскачам з дажджом...
Хіба ж ён жывы?
Смяшынка.
Так, жывы! Ну, ідзём!
(Выбягаюць вясёлым гуртам (5 — 7чалавек) дзеці і, падскокваючы, нібы ловячы дажджынкі, рэчытатывам прамаўляюць словы заклічкі з паэмы "Расці, яблынька".)
Дзеці.
Дожджык, дожджык,
Секані,
Нібы з рэшата,
Ліні!
Лі на пашы,
На гаі.
Дожджык, дожджык,
Секані!
(Смяшынка таксама прамаўляе словы заклічкі. Смуцінка з усё большай цікавасцю сочыць за дзецьмі. Потым не вытрымлівае і напрыканцы заклічкі далучаецца да іх. Дзеці з радасным здзіўленнем глядзяць на Смуцінку.)
Вядучы.
Зрабілася смешна
Дзяўчынцы плаксівай,
Зрабілася весела,
Лёгка на дзіва!
Смуцінка (бойка тупае ножкай).
Вельмі сумна
Сумаваць,
Буду пець і танцаваць!
Смяшынка.
Гэй, гэй,
Круг шырэй!
Грай, музыка,
Весялей!
(Дзеці паўтараюць словы Смяшынкі, становяцца ў круг(у сярэдзіне яго Смуцінка і Смяшынка), бяруцца за рукі, танцуюць і прыгаворваюць пад музыку.)
Дзеці.
Гоп-гоп! Тра-ля-ля!
3 намі кружыцца зямля.
3 намі кружыцца зямля.
Гоп-гоп! Тра-ля-ля!
(Круг размыкаецца, дзеці становяцца паўкругам, уперад выбягаюць вясёлыя Смяшынка і Смуцінка.)
Смяшынка.
Ужо не завуць больш
Смуцінку Смуцінкай
Завуць яе як?
Дзеці.
Весялінкай!
Смуцінка.
Ве-ся-лін-кай!
(Дзеці кланяюцца і садзяцца на свае месцы. На сцэну выбягаюць дзве дзяўчынкі і два хлопчыкі.)
Дзяўчынкі і хлопчыкі.
Ой, мы, напэўна, спазніліся!
Вядучы.
А хто вы?
(Дзеці падыходзяць да вядучага і нешта шэпчуць яму на вуха.)
Вядучы. Не, не, вы не спазніліся. Мы рады вам! Ведаеце, хто да нас прыйшоў? Гэта героі вершаў Івана Андрэевіча Муравейкі. Павітаем іх!
1-я дзяўчынка-госця.
Нас, герояў вершаў Івана Муравейкі, многа. Але сёння мы прыйшлі толькі ўчатырох.
1-ы хлопчык-госць. Калі б прыйшлі ўсе героі вершаў гэтага пісьменніка — не хапіла б вашай залы.
2-я дзяўчынка-госця. А зараз давайце знаёміцца.
2-і хлопчык-госць. Пра кожнага з нас раскажа вам верш. Слухайце!
1 -я дзяўчынка-госця.
Ёсць у мяне яблыкі —
Раз, два, тры.
Ёсць у мяне добрыя
Тры сябры.
Я сяджу і думаю:
Што рабіць?
Як мне тыя яблыкі
Падзяліць?
Думала, прыдумала:
Раз, два, тры.
Кожнаму па яблыку
Вам, сябры!
А сябры падумалі
I рашылі так:
Кожны свайго яблыка
Дасць мне паспытаць.
Вядучы. Ці спадабалася вам, дзеці, як наша госця, гераіня верша "Ёсць у мяне яблыкі", падзяліла яблыкі? А як зрабілі б вы?
(Дзеці адказваюць.)
1 -ы хлопчык-госць.
Ушчыпнуў за нос гусак —
Вочы не заплакалі.
Пасадзіў на лбе гузак —
Вочы не заплакалі.
Збіў калена аб палена —
Вочы не заплакалі.
А ў сваёй сястрычкі Зінкі
Як убачыў дзве слязінкі —
I ў мяне за-кап-кап-капалі.
Вядучы. Вось які слаўны хлопчык завітаў да нас! Як вы думаеце, чаму ў яго ўсё ж такі закапалі слёзы?
(Дзеці адказваюць.)
2-я дзяўчынка-госця.
У лесе на праталіне
Ранняю вясной
Я з кветкаю сустрэлася,
3 кветкаю жывой.
На гэта дзіва-дзіўнае
Доўга паглядала:
Мне сарваць хацелася,
Ды пашкадавала.
Вядучы. Малайчына! Падумайце, дзеці, чаму наша госця пашкадавала сарваць кветачку.
(Дзеці выказваюць свае меркаванні.)
2-і хлопчык-госць.
Кажуць, што у сонейка
I ў цяплынь, і ў холад,
Шмат праменяў тоненькіх —
Нітачак шаўковых.
Я схаплю прамень за хвосцік,
Прывяжу за колік.
Няхай сонца не заходзіць
Аніколі!
Вядучы. Дзякуй! Дзякуй, хлопчык-гарэза! Дзеці, як вы лічыце, чаму наш госць хоча, каб сонца не заходзіла? Правільна, каб яму, ды і ўсім дзецям, гуляць можна было бесперапынна, каб маці спаць не клікала. Але ж і сонейку трэба адпачыць. Вунь колькі ў яго працы ўдзень! Таму, уключыўшы ў свой верш словы "Няхай сонца не заходзіць", Іван Андрэевіч Муравейка меў на ўвазе і іншае: каб заўсёды сонечна і светла было ў краіне Дзяцінства. Каб нішто не парушала спакой і радасць гадоў дзіцячых. Каб у душах вашых, дзеці, таксама было
светла, каб былі вы шчаслівыя! Таму давайце, узяўшыся за рукі, дружна і весела скажам разам: "Няхай сонца не заходзіць аніколі!".
(Гучыць музыка. Дзеці выконваюць песню пра сонейка.)
М. Б. ЯФІМАВА, кандыдат філалагічных навук. г. Мінск.